Trong suốt hành trình tham quan, học tập tại trường Riverside, cái nôi của mô hình trường học I Can School tại Ấn Độ, tôi vẫn luôn thắc mắc “Tại sao các bạn nhỏ lại có thể giới thiệu về ngôi trường của mình một cách đầy đủ, chi tiết như thế, kể cả những câu hỏi bất ngờ từ khách tham quan mà các bạn đều có thể trả lời rất tự tin?”

Đón đoàn chúng tôi tại Riverside là các bạn học sinh đang theo học tại đây. Sau phần giới thiệu và làm quen thông qua sự hướng dẫn của giáo viên thì các bạn bắt đầu hướng dẫn chúng tôi chia thành từng nhóm nhỏ và đưa chúng tôi đi tham quan, tìm hiểu về ngôi trường mà các bạn đang học.

Từ không gian tổng thể của trường tới từng lớp học, từ sân chơi tới các góc trưng bày, các bạn đều chia sẻ và giới thiệu với chúng tôi rất chi tiết: nó là gì, nội dung trên đó chia sẻ về cái gì, vì sao nó được đặt ở đó, nó có ý nghĩ như thế nào với học sinh của Riverside… Các bạn tự tin giới thiệu với chúng tôi như thể đây là ngôi nhà của riêng bạn, chính các bạn là người xây nên nó, kiến tạo từng góc trong “ngôi nhà” ấy dù chỉ là một chi tiết rất nhỏ, cũng được chính các bạn đặt vào đó.

Các bạn chia sẻ về các dự án mà các bạn đã thực hiện, giới thiệu từ phòng học, phòng chức năng, kể cả triết lý đào tạo của trường học, các bạn cũng nói với chúng tôi rất rõ ràng, mạch lạc bằng chính cái văn phong hằng ngày của các bạn.

Một thành viên trong đoàn chúng tôi đã rất ngạc nhiên và hỏi rằng, tại sao các bạn có thể làm mọi thứ một cách chỉn chu, đầy đủ và chuyên nghiệp như thế, có phải các bạn đã học bài rất kỹ không? Cậu bé hướng dẫn chúng tôi vui vẻ nói rằng, các bạn không hề học một văn bản có sẵn nào cả, tất cả những gì các bạn chia sẻ với chúng tôi đều do các bạn tự tìm hiểu, tự chuẩn bị, các bạn đã đi khắp trường để lên kế hoạch hướng dẫn một chuyến Edu Tour như thế nào cho hợp lý, viết ra những địa điểm, nội dung cần chia sẻ, nếu điều gì các bạn chưa biết, các bạn sẽ hỏi giáo viên hoặc người phụ trách về nó, đến khi nào các bạn tự tin hiểu rõ về điều đó mới thôi.

- Tại sao các bạn phải làm điều này?

- Vì đây là cơ hội để chúng em được rèn luyện rất nhiều kỹ năng như kỹ năng thuyết trình, nói trước đám đông và quan trọng hơn là giúp chúng em tự tin hơn!

- Có vẻ như các bạn cũng được hướng dẫn để trả lời những câu hỏi như thế này?

- Thưa không ạ, chỉ là chúng em đã hỏi điều ấy với giáo viên của mình, hỏi rất nhiều và họ đã cho chúng em biết việc này sẽ ý nghĩa và giúp chúng em như thế nào trong tương lai.

Với những trải nghiệm tại Riverside, tôi góp nhặt được 5 chữ “R” cho chính mình và hy vọng sẽ thực hiện được nó trong hành trình làm giáo dục của mình tại ICS.

Trong giờ Sport Coaching được dẫn dắt bởi các bạn học sinh, chúng tôi được các bạn chia sẻ rất kỹ về nội dung, ý nghĩa của tiết học này, vai trò của các bạn, vai trò của chúng tôi (là người học) và lợi ích của hoạt động này đối với chúng tôi và cả với các bạn.

Xuyên suốt thời gian đó, các bạn đã hướng dẫn chúng tôi rất kỹ, các bạn kiên trì với từng thành viên tham gia, thái độ vô cùng niềm nở, vui vẻ và tận tình. Tưởng chừng chỉ là một giờ học thể dục bình thường nhưng khi hết tiết, các bạn đã dành thời gian giúp chúng tôi tạo sợi dây liên kết từ môn thể thao vừa học với “sự tử tế”. Chúng tôi được hỏi về người đã giúp mình trong trò chơi đó, ai đã hỗ trợ ai điều gì và mình muốn cảm ơn ai khi tham gia trò chơi này?

Tôi chợt nhận ra rằng đó không chỉ là một môn thể thao vận động mà còn là bài học về xây dựng tính cách con người, nó là sợi dây liền mạch qua từng môn học. Cũng giống như cách các bạn hiểu về mọi thiết kế, trang trí được bố trí trong trường. Tất cả đều dành cho mục đích học tập và chúng có mối liên quan mật thiết với các bạn dù là ở độ tuổi nào.

Trong hành trình tham quan, học tập tại Riverside, tôi được tham gia các buổi training từ giáo viên, học sinh và cả cô Kiran Bir Sethi, người đứng đầu Riverside. Nhưng cho dù là ai đi nữa thì tôi đều cảm nhận được sự chỉn chu, cẩn thận trong từng buổi học. Các bạn học sinh không chia sẻ một cách tuỳ tiện, mà có sự chuẩn bị nghiêm túc từ trước, có sợ dây kết nối xuyên suốt nội dung. Các bạn có thời gian để trình bày kế hoạch trước giáo viên, được phản biện để bảo vệ ý tưởng của mình, có thời gian luyện tập khả năng nói trước đám đông; giáo viên chuẩn bị các giáo cụ, học cụ một cách đầy đủ, giúp chúng tôi tiếp thu bài học tốt nhất; cô Kiran thì thấu hiểu tâm tư tình cảm của những nhà giáo dục Việt Nam khi lần đầu đến đây, cô trấn an, cổ vũ và truyền cảm hứng cho chúng tôi trên hành trình làm giáo dục của mỗi người.

Sự nghiêm cẩn được lan toả từ cô Kiran đến các giáo viên và cả các bạn học sinh cũng thế, tạo nên một chương trình trọn vẹn, chỉn chu tuyệt đối.

Có rất nhiều mối quan hệ bền chặt được thiết lập tại Riverside, giữa thầy và trò, giữa các giáo viên với nhau, giữa học sinh khối trên và các em khối dưới, giữa Nhà trường, Gia đình và Xã hội, tuy không hữu hình nhưng những mối quan hệ này được duy trì và gắn bó nhiều hơn qua từng năm.

Hành trình giáo dục một bạn nhỏ là trách nhiệm của Nhà trường, Gia đình và Xã hội. Để cân bằng và quản trị được cả 3 yếu tố trên là một điều không hề dễ nhưng không phải không làm được, minh chứng là sự phát triển của Riverside qua hơn 20 năm qua, cùng với sự tin tưởng của phụ huynh và đồng hành của xã hội.

Từ đó, những dự án mà học sinh Riverside thực hiện không còn gói gọn trong Nhà trường nữa, các bạn có thể liên hệ tới các tổ chức phi chính phủ, phi lợi nhuận, tham gia các dự án cộng đồng ý nghĩa, mang lại những trải nghiệm mà nếu chỉ ở trường thì các bạn sẽ không có được.

Tôi tỏ vẻ lo lắng và nghi hoặc về việc những bạn nhỏ có thể tham gia những dự án cộng đồng tại Ấn Độ, các bạn đã đến để nấu ăn và giúp đỡ những người vô gia cư thật ư, các bạn đã tới những nơi ô nhiễm để làm sạch môi trường sống ở đó như thế nào? Dường như hiểu được những băn khoăn của tôi, cậu học sinh nhỏ nhắn đã chia sẻ rằng, các bạn được hướng dẫn, hỗ trợ và trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết để tham gia những công việc đó. Giống như cách phụ huynh tin tưởng vào nhà trường, Riverside tin rằng mỗi đứa trẻ đều có thể làm mọi việc mà chúng muốn.

Vào ngày cuối cùng của chương trình, chúng tôi được bày ra những “món ăn” bằng giấy và lựa chọn một trong những món ăn đó để diễn tả tâm trạng, cảm xúc của chúng tôi sau chuyến EduTour này.

Có người chọn một loại nước giải khát vì nó “đã” như lúc bạn đang khát nước mà được uống ngay một ngụm nước ngọt có gas vậy; có người chọn bún đậu mắm tôm vì cảm thấy sự thân thuộc tại Riverside; tôi thì chọn Hamburger vì tôi thấy được sự sắp xếp rất logic, tuần tự từng bước từng bước một mang đến tôi một trải nghiệm trọn vẹn tại Riverside.

Tên gọi khác của Reflection là “Closing the loop”, đây là bước tổng hợp lại những kiến thức, thông tin đã được học hay những cảm xúc, trải nghiệm trong buổi học cũng là những yếu tố cũng được ghi nhận và trân trọng.

Thông qua khoảnh khắc này, tôi nhận ra việc tổng hợp kiến thức ngay sau buổi học quan trọng và hiệu quả hơn rất nhiều, vì khi đó, các bạn học sinh được tự suy ngẫm về kiến thức đã học và trao đổi những thông tin đó với bạn cùng lớp giúp các bạn nhớ lâu hơn.

Đứng trước những điều tuyệt vời mà Riverside đã làm được, bản thân tôi có phần e dè, không biết mình sẽ làm nó như thế nào, áp dụng làm sao để có thể tốt như Riverside. Cô Kiran dường như hiểu điều đó và cô đã nở một nụ cười rất hiền hoà, cô bảo, mọi người đừng lo lắng, tại Riverside các cô cũng đã thử, đã sai và sửa sai. Những cái đúng đôi khi cũng chưa hiệu quả ngay lặp tức được, nó cần có thời gian để trở thành một thói quen và hoàn thiện dần. Việc học là một tiến trình, học sinh không thể giỏi ngay được, không thể tự tin và xuất sắc ngay từ lúc bắt đầu, tất cả cần một quá trình hướng dẫn thực hiện và điều đó cần được lặp đi lặp lại nhiều lần, rèn luyện nhiều lần thì mới có thể tốt như ngày hôm nay mà mọi người thấy.

“Chúng tôi cũng đã lặp lại điều đó suốt hơn 20 năm qua mới có được Riverside hôm nay, nên các thầy cô đừng lo lắng, chỉ cần kiên trì và không ngừng nỗ lực, mọi người sẽ thành công thôi!”

Lời nói của cô Kiran như tiếp thêm trong tôi một niềm cảm hứng. Nếu cứ chần chừ, lo lắng mình sẽ chẳng bao giờ làm được, chỉ khi bắt đầu thực hiện, sai rồi sửa thì mới có lúc làm đúng, cứ lặp đi lặp lại điều đó mỗi ngày, mỗi giờ, đặt biệt là kỹ năng, càng rèn luyện thì càng thành thạo.

Trở về từ Riverside, tôi hiểu sứ mệnh của mình không chỉ áp dụng những gì đã thấy mà còn phải lan toả điều đó đến với các giáo viên xung quanh mình. Đó là một hành trình dài nhưng tôi tin mình cùng với ICS sẽ làm được.

Nhưng đó là một kế hoạch dài sắp tới, còn hiện nay, tôi đã thử thực hiện việc chia sẻ vai trò và nhiệm vụ của tôi và học sinh trước mỗi tiết học (Relevance) và tiến hành “Closing the loop” (Reflection) để cùng học sinh kết thúc bài giảng. Tôi nhận thấy sự đón nhận từ phía các bạn, những chia sẻ đầu tiên có phần ngây ngô, hài hước nhưng càng thực hiện thì càng hiệu quả, các bạn nói nhiều hơn về bài học hôm đó, về sự cố gắng của các bạn học cùng lớp, về bài giảng của chính tôi nữa.

Tôi rất biết ơn chuyến đi đã cho tôi học thêm rất nhiều điều mới mẻ, tôi sẽ tiếp tục ứng dụng những điều thú vị học được từ Riverside và kể thêm với các bạn sau nhé!

Với lời kể của cô Minh Hằng,

Phụ trách Chuyên môn Khối THCS ICS.

RIVERSIDE và muôn vàn câu hỏi: "Tại sao...?"